Парламенттеги айлык акыдан тышкары кошумча алган каражаттары канча сумманы түзөт?

Бир күн мурун президент Жогорку Кеңештин депутаттарынын кызматтык маянасын кыскартуу боюнча жарлыкка кол койгон. Документке ылайык, спикердин айлыгы азыр 30 миң сом, анын орун басарлары 27 миң сом, парламенттик фракция лидерлери жана комитет төрагалары 26 миң сом, депутаттар 25 миң сомдон алышат.

Бирок 2020-жылга карата маалыматты парламенттин басма сөз кызматынын жетекчиси Ибраим Нуракун уулу буга чейин айтканын айта кетели. Эгерде цифраларды салыштыра турган болсок, анда эл депутаттарынын айлыгы 500 сомго гана кыскарган. Спикердин жана анын орун басарларынын кызматтык айлык акысынын өлчөмү өзгөргөн жок. Ал ошондой эле — 30 миң сом жана 27 миң сом.

Социалдык түйүндөрдүн колдонуучулары мамлекеттик бюджеттен чыгашалардын мындай “оптимизациясына” туура шек келтиришүүдө. Парламентарийлер айлыктан тышкары акчалай көп жөлөк пул алып жатканы белгилүү.

Эмгек стажына, класстык чендерине, демилгеленген мыйзам долбоорлоруна, бонустарга, депутаттык фондго, жада калса консервацияга төлөмдөрдү камсыздайт. Депутаттарга күйүүчү-майлоочу майга, канцелярдык товарларга да акча бөлүнөт. Алар уюлдук байланыш үчүн төлөнөт.

Депутаттардын кирешелери жөнүндө маалыматтар алардын декларациясында көрсөтүлөт. Бул кирешелер тууралуу отчетту карасаңыз, алар жылына 600 миң сомдон кем эмес киреше алышат.

Ошентип, 2020-жылы ыйгарым укуктарын убактылуу токтоткон спикер Талант Мамытов 703 миң 355 сом киреше тапты. Вице-спикер Аида Касымалиева – 618 558 сом. Айнуру Алтыбаеванын кирешеси 1 миллион 60 миң сомду түздү.

Талаш жараткан “Такталбаган (жалган) маалыматтан коргоо жөнүндө” мыйзамдын авторлорунун бири Гүлшат Асылбаева 670 миң 350 сом киреше тапкан. Ирина Карамушкина – 762 миң сом. Марлен Маматалиевде 717 миң 507 сом бар. Дастан Бекешевдин бир жылдык кирешеси 1 миллион 279 миң сомду, анын жакындары 255 миң сомду түздү. Дастан Жумабеков 835 777 сом киреше тапкан. Анын жакындарынын кирешеси тууралуу маалымат көрсөтүлгөн эмес. Тазабек Икрамовдун 603 миң 867 сому бар. Каныбек Иманалиев – 2 млн 501 миң. Искендер Матраимов – 1 млн 984 миң сом. Анын жакын туугандарынын кирешеси 5 миллион 348 миң сомду түзгөн.

Жогорку Кеңештин депутаттарынын кирешелери тууралуу декларациясына караганда, көпчүлүк 25-30 миң сомдон алда канча ашык акча алышат деген тыянак чыгарууга болот.

Депутат Азамат Арапбаевдин жылдык кирешеси 54 миллион 405 миң сомду түздү. Декларацияда анын трестке өткөн беш ишканасы жана фабрикалары көрсөтүлгөн. Анын жакындарынын кирешеси 352 миллион 630 миң сомду түзгөн.

Динара Исаева 24 миллион 831 миң сом киреше тапкан. Эл депутаты-алкоголчу Шаршенбек Абдыкеримовдун расмий кирешеси 8 миллион 514 миң сомду түздү. Ал эми жакын туугандары 22 миллион 174 миң сом киреше табышкан.

«ОО AISY-LY» компаниясына ээлик кылган Айсулуу Мамашова 7 миллион 16 миң сом киреше тапкан. Ал эми депутат Канатбек Исаевдин кирешеси 7 миллион 607 миңди түздү. Фирмалар тизмеде жок, бирок 17 миллион сомдук жылкылар бар.

Улукбек Ормонов жыл ичинде расмий түрдө 66 миллион 87 миң сом киреше тапкан. Ал “Кара-Шоро” ресторанынын ээси. Анын жакындарынын кирешеси 1 миллион 220 миң сомду түзгөн.